Tegenwoordig hoor je steeds vaker de term ‘plantaardig gelooid leer’, maar wat is dat precies?
Leer wordt al eeuwenlang gebruikt. Onze voorouders maakten kleding en dekens van de huid van wilde dieren waarop gejaagd werd. Aangezien leer een bederfelijk materiaal is begonnen mensen al vroeg met het ontwikkelen van methoden om de ruwe dierenhuiden duurzamer te maken. Dit proces heet looien.
Plantaardig looien is een methode om de huid in een pure en natuurlijke manier te verwerken zonder gebruik van schadelijke chemicaliën. Dit wordt gedaan om de dierenhuid te stabiliseren en het resulterende leer te kunnen verwerken. Het is een traditioneel en ambachtelijk proces dat gebruik maakt van het looizuur van verschillende planten, met behulp van de schors, takken, bladeren of zelfs sommige vruchten in een aantal specifieke technieken. Het looiproces duurt één tot maximaal drie maanden. Dit proces kan worden versneld door de toevoeging van synthetische looimiddelen.
Traditioneel looien
Bij het traditioneel looien van leer wordt dat gedaan met Chroom III-sulfaat (een mineraal), er wordt tevens een mengsel van chemicaliën, zuren en zouten gebruikt. Het merendeel van het leer wordt wereldwijd gelooid met behulp van deze methode, dat ongeveer 24 uur duurt. Het leer wordt gedrenkt in een zuur- en zoutmengsel en vervolgens in het chroomsulfaatbad dat het leer blauw kleurt (de zogenaamde ‘wet blue’). Daarna wordt de afwerkingskleur aangebracht om het gewenste effect te bereiken. Met dit type looien kan de kwaliteit, soepelheid, duurzaamheid en kleurconsistentie bij alle huiden worden gegarandeerd. Schoenen die zijn gemaakt van met chroom gelooid leer zijn water- en hittebestendig. In sommige door de EG gereguleerde leerlooierijen, wordt het water gezuiverd en gerecycled om te voorkomen dat chemicaliën in het milieu en de plaatselijke watersystemen terechtkomen.
Chroom is een natuurlijk voorkomend mineraalelement en ‘Chrome III’ is de trivalente vorm die belangrijk is voor menselijke voeding en komt in lage concentraties voor in hout en de bodem. Chroom wordt gebruikt in veel verschillende toepassingen en processen. Ongeveer 5% van het chroom in de wereld wordt gebruikt in de leerindustrie en binnen dit brede aanbod van producten, ook voor schoenen. Chroom III is een sulfaat van chroom, dat is goedgekeurd voor gebruik bij het looien van leer voor consumentengoederen. Indien chroom wordt gebruikt volgens de Europese richtlijnen, is het leer dat ermee is gemaakt, goedgekeurd voor gebruik in de kleding, schoenen en accessoire industrie.
Plantaardig looien
Plantaardig looien wordt meestal gedaan door speciaal geschoolde arbeidskrachten met behulp van traditionele leerlooimethoden in combinatie met moderne technologie. Het duurt ongeveer 100 dagen, dat is dus een stuk langer dan de 24u die we hiervoor benoemden. Bij het plantaardig looien wordt gebruik gemaakt van natuurlijke ingrediënten zoals boomschors, waardoor de schoenen een natuurlijke kleur krijgen. Dit type gelooid leer wordt beschouwd als volledig biologisch afbreekbaar en wordt daarom ook beschouwd als zeer milieuvriendelijk. Het proces vereist echter wel water en natuurlijke ingrediënten, zoals boomschors. Alle natuurlijke vouwen en kleurverschillen zijn zichtbaar na het looien, waardoor het product zijn kenmerkende uiterlijk krijgt. Schoenen die zijn gemaakt van dergelijk leer vergen meer zorg, zijn minder soepel en kunnen krimpen en scheuren bij blootstelling aan warmte. De kleurvariatie is beperkt en het product kan vlekken als het nat is.
Alhoewel wij ons eigenlijk richten op volledig vegan sneakers, hebben we tijdens het starten van Sneakerpappie een aantal modellen met plantaardig gelooid leder ingekocht. Je kan ze hier bekijken en/of kopen:
